میزان احساس خطر از سوی خلیفه چنان بود كه یاران خلیفه نیز نمی توانستند آن را مخفی كنند. از جمله ربیع حاجب پرده از این واقعیت بر می دارد...به طور خلاصه می توان به ظهور متكلمان (1) ، متصوفه (2) ، زنادقه (3) ، و همچنین نحله هایی چون جبریه، مشبهه، تناسخیه و... كه در این دوره به وجود آمده بودند اشاره كرد. اختلاف در قرائت ها در این دوره بیداد می كرد.